Қазақстанның бас эндокринологы Жанай Ақанов «Ертысбаев Live» YouTube-арнасында былай деді: «Қант диабеті жасарып келеді, бұл – жаңа сын-қатер. 2030 жылға қарай елімізде қант диабетімен ауыратындар саны шамамен 900 мың адамға жетті. ГОБМП пакетінің қызметтерін МӘМС пакетіне көшіру – алдын ала жоспарланған, қисынды қадам. Себебі науқастар өте көп. Оларды мемлекет толық қамтамасыз етеді: дәрі-дәрмек, консультациялық-диагностикалық қызметтердің барлығы тегін көрсетіледі. Дегенмен, қант диабеті тек медицина саласының мәселесі емес, бұл – мемлекеттік деңгейде шешімді қажет ететін кешенді проблема. Сондықтан осы өзгерістердің қалай іске асатынына қатысты белгілі бір күмәнім бар. Мысал ретінде мына жайтты айтуға болады: бізде мүгедектік ұғымы бар, яғни, бала кезінен, шамамен 2–3 жасынан бастап 1-типтегі қант диабетіне шалдыққан балалар 18 жасқа толғаннан кейін мүгедектік мәртебесінен айырылады.
Евразия24 пікірі:
2026 жыл жақындаған сайын, қант диабетінің I типімен ауыратын, бірақ сақтандырылмаған қазақстандықтар арасында алаңдаушылық күшейіп отыр. Денсаулық сақтау министрлігінің дерегінше, мұндай азаматтар саны – шамамен 12 мың. Олар өз бетінше инсулин сатып ала алмайды, себебі бұл дәрі тек рецепт арқылы беріледі, ал сақтандырусыз дәрігер қабылдауына кіру мүмкін емес. Тамыз айында ҚР Президенті жанындағы Орталық коммуникациялар қызметінде өткен баспасөз конференциясында Денсаулық сақтау вице-министрі Ерлан Нұрлыбаев бұл 12 мың адамның экономикалық белсенді екенін, сондықтан сақтандыру жарнасын өздері төлей алатынын мәлімдеген еді. Алайда әлі күнге дейін бір құқықтық қайшылық ашық күйінде қалып отыр: қант диабеті әлеуметтік мәні бар аурулар қатарына жатады және Қазақстанда мұндай сырқаттар бойынша емдеу мемлекет есебінен жүргізіледі. Бірақ Денсаулық сақтау министрлігінің жаңа ережелеріне сай, жұмыс істейтін азаматтар бұл кепілдіктен айырылуы мүмкін бе? Сонымен қатар Денсаулық сақтау министрлігінің өзінде де дер кезінде ӘМСҚ-ға жарна төлеу де қажетті медициналық қызметті алуға кепілдік бермейтінін мойындап отыр. Себебі мәселе – медициналық ұйымдарға бөлінетін қаржыландыру шектеуінде. Сақтандырылған азаматтар дәрігер қабылдауына сақтандыру бойынша кіре алмаған жағдайда не істейді? Жеке клиникаларға барады. Яғни олар өз денсаулығы үшін екі рет төлейді: біріншісі – міндетті түрде ӘМСҚ-ға, екіншісі – қажет болғанда жеке медициналық орталықтарға. Ал жеңілдік алушыларға қаржыландыру лимиттері қолданылмайды, себебі олардың емін мемлекет қамтамасыз етеді және өз міндетінен бас тартпайды. Осы логика бойынша тіпті туберкулез, ВИЧ сияқты әлеуметтік мәні бар басқа да ауруларды немесе кез келген медициналық көмекті экономикалық белсенді азаматтардың мойнына артса болады. Бірақ мұндай жағдайда әлеуметтік мәртебеге қарай кемсітушілік сезімі күшейетіні анық.