Atameken Business арнасы хабарлағандай, мемлекет өзін-өзі жұмыспен қамтыған азаматтардың зейнетақы жинақтарын қосымша қаржыландыруы мүмкін. Бұл туралы Қазақстан қаржыгерлер қауымдастығы кеңесінің төрайымы Елена Бахмутова «Дневной формат» бағдарламасына берген эксклюзивті сұхбатында мәлімдеді. Сарапшы Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына (БЖЗҚ) қатысты ұсыныстар пакетін, соның ішінде жалақыдан 4% аударымды жеке зейнетақы шоттарына аудару мүмкіндігін түсіндіріп өтті. «Меніңше, бұл бастама салымшылар үшін қызықты болмақ. Негізгі мәселе мынада: бүгінде жұмыс берушісі жоқ азаматтар – бұл өзін-өзі жұмыспен қамтығандар, яғни шағын бизнеспен айналысатын жеке кәсіпкерлер, жалдамалы жұмысшы ұстауға мүмкіндігі жоқтар, фрилансерлер немесе азаматтық-құқықтық шарттар бойынша еңбек ететіндер – міне, осы адамдар да жұмыс беруші есебінен зейнетақы жарналарын алуға құқылы болуы керек. Мұндай жағдайда жұмыс беруші рөлін мемлекет атқаруы тиіс. Алайда бұл – салымшы өз міндеттемесін орындаған жағдайда ғана мүмкін болады», – деп түсіндірді Елена Бахмутова. Оның айтуынша, салымшы ең аз дегенде 12 ай бойы – әр ай сайын ең төменгі жалақының 10 пайызынан кем емес мөлшерде жарна аударуы керек. Яғни, 12 еселік минималды жарна көлемін толық өтеген азамат жеке зейнетақы шотына мемлекет тарапынан да жұмыс беруші ретінде қосымша төлемдер аударылуына үміткер бола алады. «Осы жағдайда ғана бұл тетік әділетті болады. Егер біз тек ірі жұмыс берушілерде ресми жұмыс істейтін жалдамалы қызметкерлерді қамтумен шектелетін болсақ, онда еліміздегі жұмыс күшінің үштен бір бөлігі мұндай қолдаудан тыс қалады», – деді сарапшы.
Евразия24 пікірі:
Қазақ қоғамында жалақыдан тағы бір жаңа төлем немесе жарна ұсталуы мүмкін деген кез келген ұсынысқа аллергия пайда болғандай. 4% көлеміндегі жұмыс беруші есебінен зейнетақы қорына аударым туралы бастама әлі толық түсіндірілмей жатып, жұртшылықтың жағымсыз реакциясы әлеуметтік желілер мен пікір алаңдарында ашық байқалды. Мәселен, пікір қалдырушылар не дейді? Бірі былай жазады: «Бұл сөздердің астарынан мынадай мағына көріп тұрмын: «Кімнен әлі ақша алмадық – солардан алайық». Тағы бірі: «Жаңа бастама ешқандай жақсылық әкелмейді деп сезіп тұрмын… Әсіресе, егер бұл ОПВР-ға (жұмыс берушінің міндетті зейнетақы жарнасы) қатысты болса. Бұл жарналар зейнетақы қорына жатады, бірақ кәсіпкердің өзіне одан еш пайда жоқ».
Ал енді біреуінің ашынған даусы: «Онсыз да бізден бәрін сыпырып жатыр, енді келіп, өзін-өзі жұмыспен қамтығандарды да мойнымызға артып қойғысы келеді. Олар мүгедек пе? Зейнетақыға өздері-ақ төлеуі керек. МӘМС-ті де бүкіл елге ортақ қазанға төлеп жүрміз ғой». Бұл пікірлер, расымен де, қоғамдағы алаңдаушылықты анық көрсетіп отыр. Яғни, тіпті бастаманың өзі қаржыгер-сарапшылар тарапынан ұсынылған болса да, мемлекет мұндай шешімді қабылдауда сақтық пен байыптылық танытуы тиіс.