АСТАНА. 26 қыркүйек. ИНТЕРФАКС-ҚАЗАҚСТАН – Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев Алматыдағы Ядролық физика институтының базасында көпсалалы зерттеу реакторын салу мүмкіндігін қарастыруды тапсырды.
«Алматыдағы Ядролық физика институтының базасында көпсалалы зерттеу реакторын құру мәселесін қарастыру қажет. Институттың ғылыми әлеуетін ескерсек, ол еліміздегі жаңа ғылым ордасының (наукоград) өзегіне айнала алады. Алайда мұндай жобаларды жоспарлау кезінде мемлекеттің қаржылық мүмкіндіктері ескеріліп, миллиардтаған теңгеге бағаланатын бастамаларға жеңіл қарауға болмайды. Бұл қағида басқа да осындай ірі жобаларға қатысты», – деді Мемлекет басшысы Ғылым және технология жөніндегі ұлттық кеңестің отырысында сөйлеген сөзінде.
Сонымен қатар Президент Абай облысында атом электр станциясының құрылысын салу жоспарларына байланысты Курчатов қаласында болашақ ғылым қалашығын дамытуға арналған кешенді жоспар әзірлеуді тапсырды.
«Курчатовта инженерлік және өндірістік нысандарды орналастыруға қолайлы жағдай жасау қажет. Ядролық инфрақұрылымды дамыту үшін мемлекеттік-жекеменшік әріптестік тетіктерін тиімді қолдану – басты міндеттердің бірі», – деді Тоқаев.
Мемлекет басшысы сонымен бірге техникалық бағыттар бойынша докторантураға бөлінетін гранттар санын көбейту қажет екенін атап өтті.
«Қазіргі таңда “Болашақ” бағдарламасы бойынша бөлінетін стипендиялардың шамамен 70%-ы инженерлік-техникалық мамандықтарға тиесілі. Өткен жылы жасанды интеллект саласына жыл сайын 50-ден астам стипендия бөлу туралы шешім қабылданды. 2026 жылдан бастап атом саласына мамандар даярлау үшін жыл сайын 20 грант бөлінетін болады», – деді Президент.
Айта кетейік, 2025 жылдың 14 наурызында Қасым-Жомарт Тоқаев Үкіметке ғылым қалаларын (наукоградтарды) дамытуға арналған арнайы заң жобасын әзірлеуді тапсырған болатын. Сол кезде Президент осындай қалалардың бірі Курчатовта, екіншісі Алматы маңында құрылуы мүмкін екенін айтқан.