Астана. 19 желтоқсан. Интерфакс-Қазақстан — Қазақстан Республикасының Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі 2030 жылға дейінгі көші-қон саясатының жаңа тұжырымдамасының жобасын әзірледі. Бұл туралы жұма күні министрліктің баспасөз қызметі хабарлады.
Қазіргі уақытта құжат жобасы Үкіметтің қарауында.
Баспасөз қызметінің мәліметінше, құжаттың негізгі мақсаты — мигранттарды сапалы іріктеуге, көші-қон ағындарының теңгеріміне және адами капиталды дамытуға негізделген қауіпсіз әрі басқарылатын көші-қон жүйесін қалыптастыру.
Тұжырымдамада, атап айтқанда, migration.enbek.kz платформасы негізінде көші-қон мониторингінің бірыңғай цифрлық жүйесін құру арқылы көші-қон ағындарын есепке алу тетіктерін жетілдіру көзделген.
«Бұл көші-қон үдерістері жөнінде толық әрі сенімді деректерді, соның ішінде елге кіру, болу мерзімі, оқу, еңбек қызметі және мигранттардың әлеуметтік жағдайы туралы мәліметтерді қалыптастыруға мүмкіндік береді. Жиналған деректер негізінде көші-қон үрдістерін болжау, талдамалық есептер әзірлеу және уақтылы басқарушылық шешімдер қабылдау қамтамасыз етіледі», — делінген хабарламада.
Сондай-ақ enbek.kz жүйесін Ұлттық білім беру деректер базасымен және өзге де ақпараттық ресурстармен ықпалдастыру жоспарланып отыр. Бұл түлектердің, қоныс аударушылардың және мемлекеттік бағдарламаларға қатысушылардың жұмысқа орналасуын бақылауға мүмкіндік береді.
«Аталған бағытты іске асыру көші-қон үдерістерінің ашықтығын қамтамасыз етіп, көші-қон тәуекелдеріне жедел әрекет етуге, мемлекеттік реттеудің тиімділігін арттыруға және ведомстволар арасындағы функциялардың қайталануын болдырмауға жағдай жасайды», — деп есептейді әзірлеушілер.
Еңбек көші-қонын ынталандыру және жүйелеу өңірлік теңгерімсіздікті қысқартуға, кәсіпкерлік белсенділікті дамытуға және жұмыспен қамтуды арттыруға, оның ішінде қандастар мен қоныс аударушылар арасында да, ықпал етеді деп күтіледі. Бұл әлеуметтік тұрақтылықты нығайтып, адами капиталды дамытуға негіз қалайды.
Хабарламада айтылғандай, еңбек ресурстары кететін және қабылдайтын өңірлер арасында өңіраралық меморандумдар жасасу, шетелдік жұмыс күшін тартуды реттеу тетіктерін жетілдіру, сондай-ақ мобильді кәсіпкерлікті дамытуға бағытталған шараларды іске асыру жоспарланған.
Тұжырымдамада ішкі қоныс аударушылар мен қандастарды қолдауға ерекше назар аударылған. Құжатта елдің солтүстік, шығыс және орталық өңірлеріне қоныстандыру және орналастыру бойынша жыл сайынғы өңірлік квоталарды бекіту көзделген. Бұл өңірлерде ауыл тұрғындарының табысын арттыруға бағытталған жобалар, соның ішінде жеке қосалқы шаруашылықтарды жеңілдетілген несиелеу, кооперацияны дамыту және шағын бизнесті ынталандыру шаралары жүзеге асырылатын болады, деп хабарлады министрлік.
Сонымен қатар тұжырымдамада сыртқы көші-қонды басқару тетіктерін жетілдіру қарастырылған. Бұл Қазақстан азаматтарының шетелде еңбек ету кезіндегі құқықтарын қорғауға, білікті мамандарды тартуға, халықаралық ынтымақтастықты дамытуға және этникалық қазақтарды қолдауға бағытталған.
«Аталған бағыт аясында Еуропа мен Азияның бірқатар елдерімен Қазақстан азаматтарының еңбек және әлеуметтік құқықтарын қорғау жөнінде екіжақты келісімдер жасасу, шетелде жұмыс істеу мақсатында елден шығатын азаматтарды бақылауға арналған цифрлық мониторинг платформасын құру, сондай-ақ сыртқы еңбек көші-қонын бақылау және ақпараттық сүйемелдеу тетіктерін дамыту көзделген», — делінген хабарламада.
Бұдан бөлек, білікті шетелдік мамандар мен шетелдік студенттерді тартуға да айрықша мән берілген. Орталық Азия елдерінде кәсіптік бағдар беру науқандарын өткізу және салалық университеттер құру жоспарлануда.
Сондай-ақ тұжырымдамада тарихи отанына оралып жатқан қандастарды қолдау шаралары қамтылған. Оларды қоғамға бейімдеудің бірыңғай стандарты әзірленіп, өңірлік қоныстандыру бағдарламалары іске асырылады, сондай-ақ «Ата жолы» картасы жетілдіріледі.
Құжат авторларының айтуынша, тұжырымдаманы іске асыру мемлекеттік бюджеттен қосымша қаржы бөлуді талап етпейді.
