Брюссель. 9 қазан. ИНТЕРФАКС – 2025 жылғы әдебиет саласындағы Нобель сыйлығы венгр жазушысы және сценарист Ласло Краснахоркаиге берілді.
Нобель комитетінің ресми сайтындағы мәлімдемеде:
«Сыйлық венгр авторы Ласло Краснахоркаиге апокалиптикалық қорқыныштың ортасында өнердің қуатын дәлелдейтін, терең әрі көреген шығармалары үшін табысталады», – делінген.
Мәтінде Краснахоркаи Орталық Еуропа әдеби дәстүрінің көрнекті эпикалық жазушысы ретінде сипатталады. Бұл дәстүр Франц Кафкадан бастап Томас Бернхардқа дейін жалғасатын абсурд пен гротескке толы бағыт ретінде сипатталады.
Алайда Краснахоркаи осы дәстүрмен шектеліп қалмай, шығысқа да бет бұрып, шығармаларына байсалды, үйлесімді, медитативті сипат береді, делінген баяндамада.
Ласло Краснахоркаи 1954 жылы Венгрияның Дьюла қаласында дүниеге келген. Будапешттегі Этвеш Лоранд университетінің гуманитарлық факультетін бітіріп, венгр тілі мен әдебиеті мамандығын меңгерген. Әдебиеттегі алғашқы жарияланымдары 1977 жылдан басталады. Жазушы белгілі режиссер Бела Таррмен тығыз жұмыс істейді – режиссер оның бірнеше шығармасын экранға бейімдеген.
2015 жылы Краснахоркаи Халықаралық Букер сыйлығын иеленген алғашқы венгр жазушысы атанды. Бұл марапат Ұлыбритания мен Ирландияда ағылшын тіліне аударылып жарық көрген үздік туындыларға берілетін беделді әдеби сыйлықтың бір бөлігі болып саналады.
Жазушының ең танымал романдары: «Сатанин биі» (1985), «Қарсылықтың мұңды әуені» (1989), «Урги тұтқыны» (1992), «Соғыс пен соғыс» (1999), «Соңғы қасқыр» (2009).
Оның еңбектері жапон және Еуропаның негізгі тілдеріне аударылған. Әдеби сыншылар оның шығармаларын антиутопиялық астарлы проза деп сипаттайды.