Астана. 4 желтоқсан. ИНТЕРФАКС-ҚАЗАҚСТАН – Қазақстан Парламентінің Сенаты бейсенбі күнгі жалпы отырыста «Жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану туралы» кодекске көмірсутектер мен уран саласындағы жер қойнауын пайдалануды жетілдіру мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» заң жобасын екінші оқылымда мақұлдады.
Осылайша, заң Парламент тарапынан толық қабылданып, Мемлекет басшысының қол қоюына жіберілді.
Парламенттің экономикалық саясат, инновациялық даму және кәсіпкерлік комитетінің қорытындысында көрсетілгендей, заң жобасының мақсаты – жер қойнауын пайдалану саласындағы заңнаманы одан әрі жетілдіру, инвестициялық тартымдылықты арттыру және уран саласында мемлекеттің мүддесін қорғау.
Сенатор Шәкәрім Бұтұғұтовтың айтуынша, аз зерттелген аумақтар шеңберінде көмірсутектерді барлау және өндіру бойынша жаңа үлгідегі келісімшарт енгізіледі. Сонымен қатар, «аз зерттелген аумақтар» ұғымы нақтыланып, мұндай аумақтарды анықтау тәртібі белгіленеді. Кәсіпкерлер үшін аукцион өткізу рәсімі жеделдетілген тәртіпте жүзеге асырылады.
«Заңда аз зерттелген аумақтар бойынша жер қойнауын пайдалану келісімшарты аясында көмірсутек саласындағы ұлттық компанияның үлесі 50 пайыздан кем болмауы тиіс деген норма көзделіп отыр», – деді сенатор.
Бұтұғұтовтың айтуынша, уранды барлау және өндіру мәселелерін реттеуге ерекше назар аударылған. Мемлекеттік қауіпсіздікті қамтамасыз ету және уран ресурстарын тиімді басқару мақсатында уран саласындағы ұлттық компанияға барлау лицензияларын алуға басым құқық беру көзделген.
Осы мақсатта мемлекеттік жер қойнауы қорын басқару бағдарламасы нақтыланады. Онда уранды барлау және өндіруге арналған аумақтар белгіленеді.
«Жер қойнауын пайдалану құқығын тікелей келіссөздер арқылы беру кезінде ұлттық компанияның жобадағы үлесі кемінде 75 пайыз болуы тиіс деген талап енгізу ұсынылады (қолданыстағы норма бойынша бұл көрсеткіш 50 пайыз)», – деді сенатор.
Сенатор Әлібек Наутиевтің мәліметінше, Қазақстанда барланған уран қоры мен ресурстары 1,3 миллион тоннадан асады. Елде алты ірі уран кеніші бар: Инкай, Мойынқұм, Буденовское, Хорасан, Қарамұрын және Мойынқұм. Бұл кен орындары тұрақты өндіру мен экспортты қамтамасыз етеді. Сонымен қатар, елде өндірілетін уранның 100 пайыздан астамы ұңғымалық сілтісіздендіру әдісімен алынады.
