Материалы
Дели Мәскеуді таңдады ма?
«Батыс-2025» атты Ресей–Беларусь бірлескен оқу-жаттығуларына қатысу үшін Үндістан тарапы небәрі 65 әскери қызметшісін жіберді. Мәскеу мен Минск жолдаған 100 мыңдық жеке құраммен салыстырғанда бұл сан аса елеусіз көрінуі мүмкін. Алайда бұл көрсеткіш тек тактикалық үйлесім тұрғысынан бағаланған. Геосаяси өлшеммен алғанда, бұл оқиға аса маңызды мәнге ие. Бұл — Оңтүстік Азиядағы алып елдің ұжымдық Батысқа берген ашық жауабы іспетті. Ақпараттық кеңістіктегі реакцияның да осал болмағаны осыдан көрінеді.
Кумаон полкі – Үндістан армиясының ерекше әскери құрылымы. Ол Ост-Үнді компаниясы кезеңінде құрылған және Бірінші мен Екінші дүниежүзілік соғыстарды қоса алғанда, Британ империясы жүргізген көптеген әскери қақтығыстарға қатысқан.
Ескі дипломатия дәуірінің аяқталуы ма?
Саяси лексиконнан "дипломатиялық жанжал" ұғымы біртіндеп жоғалып барады. 1963 жылғы 24 сәуірде қабылданған Консулдық қатынастар жөніндегі Вена конвенциясының талаптарына сай алғанда, мемлекетаралық қатынастардың қазіргі ахуалы аса күрделі сипат алып отыр. Алайда мұндай келеңсіз жайттар бүгінде қалыпты жағдай ретінде қабылдануда. Нәтижесінде, қайшылықтарды шешуге және кері шегінуге мүмкіндік беретін дәстүрлі дипломатиялық құралдар іс жүзінде қолданыстан шығып қалған. Әлемдік ықпалдылықтың тізгінін әзірше АҚШ жетекшілік ететін ұжымдық Батыстың қолында. Бұл үстемдікке олар экономикалық әлеуеттің арқасында жетіп, оны әскери артықшылықпен бекітіп, кейін халықаралық ұйымдардағы жетекші рөлмен нығайтты.
Жабулы қазан саясаты: Назарбаевтан кейінгі Қазақстан
Бастапқы кезеңде Назарбаев Қазақстанның өзіндік позиция ұсынды. Бұл ұстанымның мәні – Қазақстан Республикасы өзінің аумағында жаһандық маңызға ие, көптеген елдерді алаңдататын немесе өзекті мәселелерді шешіп, сол арқылы әлемдік қауымдастыққа тиімді іс-қимылдың үлгісін көрсетуге тырысты. Алайда кейін бұл үлгі жемқорлық пен олигархияның баюына жол ашып, күйреді. Ал қазіргі таңда республика тілдік, этносаралық және діни-конфессиялық келісімді жоғалта бастады – бұл сол кезеңнің соңғы жетістіктерінің көріністері еді. Қазіргі президент бұл саланың елдегі саяси тұрақтылық үшін маңыздылығын бірнеше рет атап өткенімен, жағдай күрделене түсуде.
Қазақстан алтынына жаңа тәртіп
Ағымдағы жылдың қазан айының басына дейін Санкт-Петербург халықаралық тауар-шикізат биржасы (СПбМТСБ) алаңында физикалық алтынмен сауда-саттық басталуы тиіс. Жоспарға сәйкес, бұл алтын биржасы 2025 жылғы 1 қаңтарда іске қосылған Гонконг алтын биржасымен өзара іс-қимыл арқылы ұжымдық Батыстың алтын инфрақұрылымынан тәуелсіз бағалы металл бағасын қалыптастыру тетігін құруы тиіс. Осыдан кейін Қазақстанда өндірілетін алтынмен сауда жасау шарттары да айтарлықтай өзгермек. Ресейде өз алтын биржасын құру қажеттігі туралы әңгіме бұрыннан айтылып келеді. Өйткені әлемдегі ең ірі алтын өндіруші елдердің қатарында екінші не үшінші орынды иеленетін мемлекет ретінде бұл стратегиялық тауардың бағасын қалыптастыруға белсенді ықпал ету — оның мәртебесіне сай келетін іс.
Урсула фон дер Ляйен және еуробюрократияның дағдарысы
2019 жылғы 1 желтоқсаннан бастап қызмет етіп келе жатқан Еурокомиссия төрайымының әрекеттері Еуроодақтағы және жалпы еуропалық бюрократия жүйесіндегі лауазымды тұлғалардың жауапкершілігі мәселесін өткір қояды. Мұндай тетіктер болуы мүмкін. Алайда Урсула фон дер Ляйен бүгінге дейін орын алған көптеген сәтсіз шешімдері үшін ешқандай жауапкершілікке тартылған жоқ. 2025 жылғы 18 шілдеде Еуропарламент Урсула фон дер Ляйенді вакцина дауына қарамастан лауазымынан шектеу шараларын қолданбай, келесі бес жылға Еурокомиссия төрайымы етіп қайта бекітті. Бұл оның саяси тұрғыдан толық қолдауға ие екеніне сенімін күшейтті. Еуропарламенттің («Германияға балама» партиясы) сайланған депутаты Гуннар Бек Трамптың Еурокомиссия басшысына қатысты құпия ақпаратқа иеболуы ықтимал екенін мәлімдеді.